Suriye'de İslamcılar ve Laikler Arasındaki Diyalog Çalıştayının Üçüncü Toplantısı

Suriye toplumunun bileşenleri arasında "Diyalog İnisiyatifini” başatmış olan Jusoor Araştırma Merkezinin toplantılar çerçevesinde, Jusoor Araştırma Merkezi İsviçre dışişleri bakanlığı ile işbirliği ederek 15-16/09/2017/de İstanbul’da “Suriye'de İslamcılar ve Laikler Arasındaki Diyalog” çalıştayının üçüncü toplantısını düzenledi.

Çalıştaya, Suriye meselesiyle ilgili siyasi, hukuki ve sosyal düzeylerde ve her iki cinsiyetten yer alan İslamcılar ve Suriye laiklerin seçkin kişiler katıldı.

Çalıştayın üçüncü toplantısında, kişisel ve medeni statüsünü yasama ve uygulama arasında mesele ele alındı, dolayısıyla bu mesele Arap ve İslam toplumunun bir bütün olarak ve Suriye toplumuyla sınırlı olmayan önemli ve hassas bir meselesi olduğu için ve yeniden düşünülmesi gerektiği için ve yasanın kadın ve erkek olmak üzere tüm vatandaşların hakkını koruyan topluma ulaşmak için ve ayrıca Suriye'deki diğer mezhep ve dinlerin yasal ve sivil haklarını dikkate almaması önem olduğu için bu meseleyi ele alındı.

Çalıştay altı konuya ayrıldı:

1- Yasalar ile toplumsal ve dinsel örfler arasındaki ilişkinin diyalektiği; bu konuda birkaç soru öne sürüldü, en önemlisi: Suriye anayasası ve kişisel statü yasası arasında bir farklılık var mıdır? Suriye toplumunu etkileyen entelektüel sistemler nelerdir ve toplumsal ve dinsel örfleri etkileri nedir? toplumsal ve dinsel örflerin kişisel statü yasalarına tarihsel gelişimi üzerindeki etkisi nedir?

2- Azınlıklar, mezhepler ve kişisel statü yasası; mezhepler tarafından kişisel statü yasası çeşitliliği toplumu zenginleştiren bir faktör müydü, yoksa toplumun daha da parçalamak ve içindeki kavgayı artırmak için katkıda bulunmuş muydu?

3- Kişisel statü ayrımcılık konularını çözen tutumlar ve yönler; kişisel statü kanunları, ailenin dişi bayanın mutlak sağlığına dayanan, kadınlarla ilgili yasaların korunmasını etkiledi mi? kadınlarla ilgili dini metinlerin daha az katı şekilde yorumlanması için kapı açtı mı?

4- Suriye gerçeği içinde kişisel statünün ortak vizyonu ve kişisel statü yasasının geliştirilmesi imkânı; kişisel statü yasası bir olup olmadığı soruldu ve İslam şeraitiyle ilişkisi nedir? mevcut kişisel statü kanunları Suriye toplumuna ayrıcalık tanıyor mu?

5- . Kişisel statü ve uluslararası anlaşmalar kültürel ayrıcalık ve uluslararası açıklık arasında; uluslararası anlaşmalar önerileri bahanesiyle uluslararası topluluğun önerilerine uymak zorundayız mı?

6- Yasalarda ve toplumda kadınların konumu; yasalar ve toplumsal örfler kadınlara toplumsal kısıtlamalar getiriyor mu? ve temel haklarından mahrum eder mi? Bu toplumun yarı yeteneği ve imkanları devre dışı olmasına yol açar, yoksa toplum özgürlüğü savunucuları tarafından yayımlanmaya çalışan ahlaki bozgunluğa karşı bir önlem alabilir mi?

"İslamcılar ve laikler arasında cinsiyet kavramı" "sivil evlilik" ve aile yasası ve Suriye toplumuna etkileri gibi konular ele alındı, ayrıca hem İslamcı hem de laik olanlarda teorik ve pratik açıdan farklı olan bu konular nasıl anlaşılır ve ilgilenir gibi konular ele alındı.

Çalıştay, Suriye’de İslamcılar ve laikler aralarında iletişim ve diyalog kanallarını kolaylaştırıp ulusal bir çerçevede taraflar arasındaki bu önemli konularda güveni yeniden kurulmasını amaçlamıştır, bu, ortak anlayış imkanlarının önemli bir aşamanın kurulmasına ve gelecek projelerin başlangıç noktası olan ortak bir zemin bulmaya neden olur ve Suriye toplumunun endişeleri ile belirsiz olan ve ilgilendiren konularda uzlaşma sağlalar.

Diyalog çalıştayının üçüncü toplantısı, çeşitli konularda anlaşmaya varıldı; bunların arasında en belirgini olan:

- Mevcut Suriye kişisel statü yasasını gözden geçirmesi ve bazı değişiklikler yapması gereği

- Kişisel statü yasasının varlığının kabul edilmesi ve insanlar önünde seçim özgürlüğü alanını açmak için dini metinlere dayalı kişisel statü yasası da kabul edilmesi.