Baas Partisi'nin Rolünü Artırmak Beşar Esad Ne İstiyor?
Ara 10, 2024 39

Baas Partisi'nin Rolünü Artırmak Beşar Esad Ne İstiyor?

Font Size

Suriye rejimi lideri Beşar Esad, 2011 sonrasında kaybetmiş olduğu merkezi liderlik rolünü geri getirerek Baas Partisi'nin rolünü artırmayı ve partiyi yeniden canlandırmayı amaçlıyor. 2024 yılındaki Halk Meclisi'nin dördüncü kongresinde parlamento bloğunu partinin kuruluşundan bu yana benzeri görülmemiş bir şekilde genişletmiştir. Ayrıca Ekonomi Ofisi ve Halk Sendikaları Ofisi aracılığıyla hükümetin ve sendikaların çalışmalarını denetlemek için ofisleri yeniden yapılandırmıştır.   

Temmuz 2024'te partinin merkezi yönetimi, Ziraat Mühendisleri Sendikası başkanı Abdul Kafi Khalaf'ı görevden almış ve yürürlükteki yasaları ihlal ederek yerine Ali Saadat'ı atamıştır. Yine 19 Kasım'da Haidar Hikmat Fardawi'yi Suriye Barolar Birliği Başkanı, Osama Abu al-Fadl'ı Suriye Barolar Birliği Başkan Yardımcısı ve Sendika Konseyi'nin bu görev için yapacağı toplantıdan önce Rana Muhammad Awni al-Madani'yi Merkezi Suriye Barolar Birliği Sekreteri olarak atayan 265/30 sayılı kararın yayınlanmasıyla bu ihlal yinelenmiştir. Bu durum daha sonra Halk Meclisi'ni seçimlerin yapılmasına ve parti tarafından belirlenen kişilerin zaferinin ilan edilmesine zorlamıştır.   

Rejim, Baas Partisi'nin rolünü, siyasi ve sendikal yaşamı kontrol eden siyasi kolu olarak yeniden tesis etmek, partinin devletin ve toplumun lideri olduğunu ve öyle kalacağını, teyit etmek istemektedir. Parti, halihazırda 169 üyeli Halk Meclisi'ni kontrol etmekte, Merkezi yönetim sendika kongrelerine katılmakta, kongre veya toplantı başladıktan sonra sanki bu kongreler parti toplantılarıymış gibi partinin sloganını atarak konferansları yürütmektedir.   

Baas yönetiminin son aldığı kararlar ve sendikalara yönelik uygulamaları anayasa ve yasaların ihlali olarak değerlendirilmektedir. Rejim anayasanın şeklen değiştirildiği, ancak hala yürürlükte olan ve hükmü kaldırılmamış olan 1979 tarihli ve 53 sayılı kanunun içeriğinin yürürlükte kaldığı mesajını vermek istemektedir. 1973 Anayasası'nın 8. maddesi uygulanmakta, Baas Partisi'nin devlet ve toplumdaki yönetici rolünü düzenlemekte, tüm halk örgütlerini, meslek birliklerini ve dernekleri denetlemektedir. Ayrıca 2010 tarih ve 30 Sayılı Hukuk Mesleğini Düzenleyen Kanun'un 4. ve 34. maddeleri, Baro'nun partinin merkezi yönetimi ile koordinasyon halinde olmasını gerektirmektedir.   

Rejim, sendikal yaşamı genellikle Baas Partisi'nin fiilen kendisine bağlı sendikaların yönetim kurullarındaki üyelerine verdiği direktifler aracılığıyla yönetmektedir ki üyelerin çoğu kendi listelerinden gelmektedir. Örneğin, Parti yönetimi, Sanatçılar Sendikası başkanı Ghazi Mohsen ve Mühendisler Sendikası başkanı Ghayath Qatini de dahil olmak üzere çoğu sendika üyesi olan 19 üyeyi parti itirazlarını beklemeden Halk Meclisi'ne aday göstermek üzere cezalandırmaya karar vermiş ve bu cezalandırmayı, Sanatçılar ve Mühendisler Sendikaları Konseylerinin sendika liderlerini görevden alması takip etmiştir. Öte yandan parti, sendikanın fonlarının açıkça ihlal edilmesini ve Danıştay avukatlarının bu fonlara dahil edilmesini içeren yeni yasa tasarısı hazırlayan rejimin kararlarına karşı kampanya başlatıp karışıklık çıkaran avukatların cezalandırılması ile ilgili davaya Baro başkanı ve yardımcılarını atayarak doğrudan müdahale etmiştir.   

Baas Partisi'nin sendikal yaşama müdahale kararları, hukukçular ve sendikaların bağımsızlığı ile anayasa ve yasalara bağlılık talebinde bulunanlar için büyük bir sorun oluşturacaktır. Bu kararlar, 2012 Anayasası'nın halk örgütlerine ve meslek birliklerine bağımsızlık ve bağımsız tüzel kişilik veren 10. maddesini ihlal anlamına gelmektedir. Ayrıca sendika konseyleri ve kongrelerini seçme yetkisini sendika konseyleri ve kongrelerine veren yasaları da ihlal etmektedir.   

Son olarak Baas Partisi'nin sendikal yaşam üzerindeki kontrolü, Ulusal İlerici Cephe'deki ortakları üzerindeki kontrolüne paralel olarak, sendikaları zayıflatmayı ve siyasi çözüm sürecindeki rollerini etkinleştirmeye veya onlardan yararlanmaya yönelik gelecekte ortaya konabilecek girişimleri engellemeyi amaçlamaktadır ki 2012'den sonra Halk Meclisi oturumlarındaki parti temsilcilerinin sayısı artmıştır. Rejimin Baas Partisi'nin rolünü artırması, daha fazla hakimiyet ve kontrol sağlamayı amaçlıyor gibi görünmektedir. Bu sayede gelecekte siyasi ve sendikal hayatın harekete geçirilmesini, partilerin ve sivil toplumun da bu sürece dahil edilmesini içeren bir çözümün uluslararası alanda kendisine dayatılması halinde, sarayın ve başkanlığın yetkilerini değil, bu rollerini feda edebilecektir.