Mercek Altında | Suriye'de kamu ve ordu personelinin maaşlarına zam

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Aralık ayının ortasında kamu çalışanları ile ordu personelinin maaşlarına %30, emeklilerin maaşlarına ise %25 oranında zam yapılmasını içeren bir kararname imzaladı. Böylece kamu çalışanlarının maaşları ilk defa 100.000 Suriye lirasının (28 dolar) üzerine çıktı.
Bu zam, 2022'de cari harcamaların büyük oranda artmasıyla genel bütçedeki artışın doğal sonucu olarak geçekleşti.
Mevcut haliyle memur maaşı, günde yaklaşık 1,9 dolar, ayda 60 Dolara yakın olarak belirlenen asgari geçim ücretinden daha az. Ortalama beş fertten oluşan Suriyeli bir aile, bir maaşla geçiniyor.
Özel sektör ve diğer meslekler, aileler için daha iyi bir gelir kaynağını oluşturuyor. Ancak yetersiz hizmetler ve Suriye pazarının zayıflığı nedeniyle üretimin azalmasıyla birlikte bu sektörde fırsatlar daha az. Suriyelilerin çoğu, ihtiyaçlarını karşılamak için dışardan gelen paraya ve insani yardıma bağlı bağlı. 
Devlet harcamalarındaki ve döviz kurundaki muhtemel artış göz önüne alındığında, son dönemde maaşlara yapılan zammın satın alma gücü çok daha az olacaktır. Çünkü mal ve hizmetlerin fiyatlarında ciddi bir artış yaşandı ve sübvansiyonlar kaldırıldı. Ayrıca ek önlemlerin gerçekleşmesi bekleniyor. 
Suriye rejimi, maaş zammını hükümet kurumlarını elinde tutmak için stratejik bir araç olarak görüyor. Çünkü bu kurumlar, rejimin savaşta kullanmak ve varlığını sürdürmek için daha fazla kaynak bulma sürecine ek olarak hizmet ve altyapı alanında en temel görevlerini asgari düzeyde gerçekleştirebilmesini tek yolunu oluşturuyor. 
Devlet kurumlarında çalışan memurların sayısı 1,2 milyonu geçiyor. Bu kesim, rejimin kontrolündeki bölgelerde yaşayanların büyük bir bölümünü oluşturuyor. Rejim, memurluğu devlete sadakati satın almak için bir araç olarak kullanıyor. Memur maaşları düşük olsa da, garantili ve istikrarlı bir gelir kaynağını oluşturuyor. Ayrıca memurlar, rüşvet veya yolsuzluk yoluyla ya da bir şekilde bu maaşı arttırabiliyor. 
Rejim, enflasyon ve fiyat artışlarına ayak uyduramasa da zaman zaman açıkladığı zamlarla kamudan faydalanan bu geniş kesimi önemsediğini ve ekonomik krizin verdiği zararı telafi etmeye çalıştığını göstermeye çalışıyor. Ancak asıl etki, zam kararına eşlik eden medya "propagandalarının" ötesine geçemeyecektir. Çünkü bu zammın, memurlar üzerindeki fiili etkisi sınırlı kalacak ve memurlar yoksulluk sınırına bile yaklaşamayacaktır.