Suriye haritasında dış güçlere ait mevkilerin takibi, bu ülkelerin ve dış aktörlerin siyasi kararları ve kamuoyunu etkileme yetenekleriyle doğrudan ilgili olan askeri ve saha nüfuzunun boyutunu tahmin etmede önemli bir gösterge olarak kabul edilmektedir.   

Suriye’de farklı türleri, dağılımları ve görevleri ile dış güçlere ait askeri mevkilerinin sayısı, bu güçlerin Suriye sahnesindeki rolünü göstermektedir. Bu haritalar güvenlik, askeri, ekonomik, toplumsal ve kültürel yönlerle ilişkili olan ve dış güçler arasında bölünmüş olan siyasi ve genel sahne üzerinde etkili olan bu dış müdahaleyi ortaya koymaktadır.   

Jusoor Araştırma Merkezi’nin veri analiz platformu InformaGENE ile iş birliği içinde yayınladığı harita ve grafikler ile bunların analizine göre Suriye’de dış güçlere ait askeri mevkilerin sayısı 830’u buluyor. Bu mevkiler Suriye sahnesine hükmeden ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon, Rusya, Türkiye ve İran’a ait.   

Araştırmalara göre İran’ın askeri mevkilerinde artış görülüyor. İran dış güçler içerisinde 570 mevki ile birinci sırada geliyor. Onu 125 mevki ile Türkiye, 105 mevki ile Rusya ve son olarak 30 mevki ile Uluslararası Koalisyon izliyor.   

Bu haritalara ilişkin rapor mevkilerin sayısı güç farkını yansıtmadığını ortaya koyuyor. ABD, Suriye’de en az mevkiye sahip olmasına rağmen, askeri sahnede hala en etkili ülke konumunda. Dış güçlerin Suriye’deki askeri üsleri ve noktaları da sayı, teçhizat, kendilerine verilen görevler ve müdahale mekanizmaları açısından farklılık gösteriyor.   

Rapor ayrıca bu mevkilere yüklenen görevleri de ortaya koyuyor. Buna göre Uluslararası Koalisyona ait mevkiler DAEŞ’i ortadan kaldırmak ve geri dönüşünü engellemek, Rusya ve İran’a karşı caydırıcılık oluşturma gibi görevlerden sorumlu. Türk kuvvetlerine ait mevkilerin görevi ise konuşlandığı bölgeleri koruyarak, Suriyeli muhalif grupları desteklemek, PKK ve onun Suriye koluyla savaşarak Türkiye’nin ulusal güvenliğini korumaktır. Rusya’ya ait mevkiler de Doğu Akdeniz’de kalıcı bir mevcudiyet kurarak jeopolitik düzeyde çıkarlarına ulaşmak için çalışıyor. İran’a ait mevkiler ise Şam’dan geçerek Akdeniz’e ulaşan Tahran ile Beyrut arasındaki bölgeyi tamamen kontrol altına almaya çalışıyor.   

Suriye’de dış güçlere ait askeri mevkilerin doğası ve rolünün bazen Suriye dışında meydana gelen siyasi değişikliklerden etkilendiği görülüyor. Örneğin İran, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş nedeniyle İsrail’e karşı bölgedeki yükümlülüklerini azaltmasından yararlanarak Suriye’nin güneyindeki askeri varlığını artırdı.   

Bu rapor ve ekinde yer alan harita ve grafikler karar vericiler, siyasiler ve analistlere Suriye dosyasındaki aktif ülkelerin askeri faaliyetlerinin yoğunluğunu ve birçok durumda gizliliğini dikkate alarak Suriye’deki dış güçlere ait askeri mevkilerin sayısını sunmaktadır. Rapor ayrıca dış güçlere bağlı yerel güçleri dahil etmeden saha yapısının gereklerine göre askeri güçlerin sürekli hareketliliğini de incelemektedir.