Ramazan ayında yurtdışından Suriye'ye gelen para transferleri: Tahminler ve Etkiler 



Suriye'deki halkı büyük bir kısmı yurt dışındaki akraba ve tanıdıklarının yardımına muhtaç durumda. Bu yüzden her ay veya birkaç ayda bir, ortalama 125 ila 150 dolar arasında değişen miktarlarda para transferi yapılmaktadır kendilerine. Suriye’nin farklı bölgelerinde yaşayan 5 milyondan fazla kişinin bu transferlerden yararlandığı düşünülüyor. Aylık gerçekleşen havale tutarının da 125 ila 150 milyon dolar arasında olduğu tahmin ediliyor.

Gönderilen miktarlar ve kapsadığı kesimin büyüklüğü açısından para transferleri Ramazan ayında önemli ölçüde artıyor. Bu da Ramazan ayında Suriye halkının genel çoğunluğunun infak ve sadakayı arttırmasıyla ilgili. Dünyanın dört bir yanında yerinden edilmiş Suriyelilerin çoğu farz olan fitre ve zekâtı Ramazan ayında vermeyi tercih ediyor. Bu yüzden Ramazan ayında aylık para transferlerin 200 milyon doları aşabiliyor. Bu paraların büyük kısmı kuzey Suriye'de dağıtılıyor.

Bu transferler, farklı şekillerde yapılıyor. En yaygın yöntem ise dünyada yaygın ofis ağına sahip şirketler aracılığıyla yapılıyor. Gelen para ise Suriye'nin kuzeyindeki bölgelerde genel olarak ABD doları veya Türk lirası olarak ödeniyor. Rejimin kontrolündeki bölgelerde ise Suriye lirası olarak ödeniyor. Döviz ticaretine uygulanan yüksek cezalar nedeniyle nadiren dolar olarak teslim ediliyor.

Bu transferler, çok sayıda Suriyelinin yaşam standardının iyileştirilmesini sağlıyor. Bu transferlerden yararlananların sayısının 7,5 milyona ulaşması bekleniyor. Gelen para, esas olarak un, şeker, bulgur, pirinç, sebze ve meyve gibi temel gıda ürünlerinin satın alınmasında kullanılıyor. Ayrıca Ramazan ayının sonunda insanların elbise satın almaya yönelmesi sebebiyle hazır giyim piyasasına da olumlu ancak gıda piyasasından daha az oranda yansıyor. Bu durum piyasaların hareketlenmesini, bu sektördeki çalışanların gelir etmesini ve para hareketliliğini sağlamaktadır. Bundan dolayı fiyatların yükselmesi noktasında baskı artmaktadır.

Suriye'nin çeşitli bölgelerini kontrol eden yerel makamlar bu transferleri yakından takip ediyor. Suriye rejimi, resmi lisanslı havale ofislerinde doları 2,500 Suriye lira karşılığında bozdurarak kontrol etmeye ve aradaki farktan faydalanmaya çalışıyor. Bu ofislerin dışında ise dolar 4000 Suriye lirası ile bozduruluyor. Bu da bazı yararlanıcıların, havalelerini resmi finansal sistemin dışında almayı tercih etmesine neden oluyor.

Aynı şekilde Şam Kurtuluş Heyeti (HTŞ) de gayri resmi olarak büroları aracılığıyla havale ve döviz bozdurma ücretleri üzerinden bu süreçten yararlanan taraflardan biri olarak kabul ediliyor. Kürt Özerk Yönetimi ve Suriye muhalefetinin resmî kurumları ise bu transferlerden diğer taraflara göre daha az yararlanıyor.