Merkezileştirmeyi güçlendirmek ve geleceği öngörmek: HTŞ’nin yeni yapısını okumak

Mercek Altında | Merkezileştirmeyi güçlendirmek ve geleceği öngörmek: HTŞ’nin yeni yapısını okumak

HTŞ lideri "Ebu Muhammed el-Colani" ile Şubat 2020'de bir basın toplantısında verdiği bir röportajda, son askeri harekatta art arda gelen kayıpların en önemli nedenlerinden birinin, grupların iskelet ve teşkilat yapısının zayıflığı olduğunu belirtti. Colani, bunun, hedef ister olası askeri sonuçları telafi etmek ister gelecek siyasi aşamalara hazırlık olsun grupların daha sağlam teşkilat yapısı oluşturmasını gerektirdiğini söyledi.

Bu adımı, geçen Nisan ayında HTŞ’nin üç askeri tugay oluşturduğunu duyurması izledi. Diğer kaynaklar da HTŞ’nin altı muharebe tugayı, idari ve lojistik tugay ile yeni teşkilat yapısına geçtiğini belirtti.

Pratikte HTŞ’nin sürekli olarak teşkilat yapısını iyileştirmeye yönelik çabaları şu anlama gelmektedir:

• HTŞ yönetiminin sükûnet ve ateşkese yatırım yapması: HTŞ yönetimi, aktif grupları yeni bir gerçeklik içinde konumlandırarak onların örgütün genel eğilimlerinden farklı ideolojik bloklar oluşturmalarını engellemek için örgütün saflarını düzenlemeye ve güç dengelerini hareket ettirmeye çalışıyor.

• Merkezileştirmeyi güçlendirmek ve ek yapısal esnekliğe sahip olmak: HTŞ, Colani'nin askeri yapı üzerindeki idari kontrolünü güçlendirmenin yanı sıra, askeri üstünlüğü ve cevap verme hızını artırmak için profesyonel askeri hiyerarşi içinde komutan ve unsurların yeni dağılımını önemli görüyor.

• HTŞ’nin yapısını korumasının sağlanması: Bu, aşırılık yanlısı olmayan aktif grupların tek bir askeri yapı halinde birleştirilmesi konusunda ortaya atılan teklifler çerçevesinde yer alıyor. Bu da HTŞ’nin dağılma ve yeniden birleşme aşamasından geçmeden, beklenen yapı içinde en önemli aktif noktalara sahip olmasını sağlayacaktır. Ayrıca yeniden yapılanma, etkinliğin artması, organizasyon ve esneklikle sınırlı kalmamakta, ayrıca karizmatik kişilerin kendi savaşçılarından oluşan özel gruplar oluşturmasını önlemeye de yarayacaktır.

HTŞ'nin son çabaları, üzerinden “terör” yaftasını kaldırmak ve uluslararası toplumu onu ülkenin kuzeybatısındaki idari otoriteye sahip siyasi bir ortak olarak kabul etmeye zorlamak amacıyla yeni bir ideolojik söylem kalıbı göstermeye paralel olarak saflarını yeniden düzenlemeye devam edeceğini teyit ediyor.

Bazılarına göre HTŞ’nin bu stratejisinin zorluğu, kendisiyle çeşitli uluslararası kurumlar arasında kabul edilebilir bir işbirliği biçimine ulaşması, uluslararası kuruluşların resmi veya gayrı resmi olarak kendisine bağlı kurumlarla işbirliği yaparak çalışmasına izin vermesi gibi İdlib’in yaşadığı durumu itiraf etmesinde yatıyor. Ancak Suriye'deki uluslararası aktörler arasındaki konuların çatışmasına bakıldığında HTŞ’nim terör listesinden çıkarılması, belirli olmayan bir süre için askıda kalabilir.

Dini Hareketler Birimi - Jusoor Araştırma Merkezi