Mercek Altında | Rusya, Suriye'de erken seçim yapılmasını düşüncesini ortaya atıyor

Rusya, Suriye rejiminin Mayıs 2021 sonunda düzenlediği seçimleri Esad'ın kazandığını açıklamasının üzerinden iki hafta geçmeden Suriye'deki erken seçim yapılmasını yeniden konuşmaya başladı.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, 3 Haziran'da yaptığı açıklamada Suriye'de erken cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmasının uzak bir ihtimal olmadığını söyledi. Rus yetkili, bu ihtimalin gerçekleşmesinin Suriyeli tarafların anayasa komisyonu görüşmeleri sırasında bir anlaşmaya varması ve komisyon çalışmalarının sonuçlanmasına bağlı olduğunu belirterek seçimlerin anayasa değişikliğine veya yeni anayasaya göre yapılacağını söyledi.

Rusların bu açıklamaları ve gerekçeleri iki açıdan anlaşılabilir: 

Birinci açı açıklamanın zamanlamasıyla ilgili. Açıklama ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Vladimir Putin arasında gerçekleşecek olan ve muhtemelen Ukrayna ve Libya gibi tartışmalı dosyalarla birlikte Suriye dosyasını da ele alacak olan ziyaretten hemen önce geldi. Moskova yaklaşan zirveden önce son Suriye seçimlerinin sonuçlarına katı bir şekilde bağlı olmadığını göstererek Suriye dosyasında iki taraf arasında müzakere yolu açmaya çalışıyor.

İkinci açı Suriye'deki siyasi süreçle ilgili uluslararası tutumla bağlantılı. ABD, Avrupa Birliği ve Türkiye, son seçimlerin sonuçlarını kabul etmediklerini ve BM kararlarına uygun siyasi bir sürecin yürütülmesi gerektiğini vurgulamıştı.

Uluslararası toplumun seçimleri tanımaması, zorunlu olarak siyasi durumun durması, yeniden imar için fon akışının kesilmesi ve Rusya'nın askeri başarısını ekonomik ve siyasi kazanımlara dönüştürme fırsatını kaçırması anlamına geliyor.

Sahadaki aktif ülkelerin koyduğu engeller nedeniyle Rusya'nın problemi askeri olarak çözememesiyle birlikte Moskova için en iyi seçenek, siyasi süreci ilerletmek için müzakere seçeneği gibi görünüyor. Ancak Rusya müzakere seçeneğini, çıkarlarını garanti altına alabileceği anayasal değişikliklere ve bütün tarafların katılacağı seçimlerin yapılmasına dayalı olarak başlatmak istiyor. Moskova bu adımla diğer ülkelerin zamanla tavırlarını değiştirmesini bekliyor.

Sonuç olarak Rusya, Suriye'ye doğrudan askeri müdahalesinden bu yana siyasi süreci en iyi şekilde yönetmek ve çıkarlarına göre yönlendirmek için hâmi rolünü oynamaya çalışıyor. Bu nedenle müzakere kapısının kapatılmaması onun için çok önemli. Çünkü sahada değişiklikleri dayatmak ve Suriye rejimi ile muhalefet arasındaki müzakereleri düzenleyen kuralları değiştirmek için sürekli olarak zaman kazanmak istiyor.

Aynı şekilde Suriye'deki uluslararası siyasi değişim arzusuyla etkileşime girme esnekliği ve eğilimi, Rusya'nın, siyasi tavırlarını yumuşatmaları amacıyla kendisine ve Suriye rejimine baskı yapmak için bazen sahada gerginlik biçimini de alabilen istenmeyen tepkilerle karşılaşmasını önlüyor.