11 Aralık 2023’te Suriye rejimi başkanı Beşşar Esed, üniversite mezunu (doktora, yüksek lisans ve lisans) emekli subayların ihtiyaçlar doğrultusunda yedek hizmete çağrılmasını zorunlu kılan 28 Sayılı Kanun’u çıkardı. Bu yasanın kapsamında herhangi bir yaş sınırı belirtilmedi. Buna göre silahlı kuvvetlerin ihtiyacı ve Subay Komitesi’nin teklifi ile üniversite mezunları yetmiş yaşına kadar 1+1 sene için görevlendirilebilecek.  

28 Sayılı Kanun, rejimin yakın zamanda çıkardığı ve yapısal değişikliklerin olduğunu gösteren bir kanun paketinin içinde yer alıyor. Kararların arkasında çoğunlukla Rusya bulunuyor. Yapılan açıklamalar, sahadaki değişim kararları ve kanunlarını göstermiyor.  

Görünüşe göre Rusya, askeri sektörde sahada meydana gelen çözülme ve entegrasyon mekanizmalarındaki değişimlere hizmet edecek şekilde üniversite mezunu emekli subayların Suriye içindeki ve belki de dışındaki görevlerde deneyimlerinden faydalanmak istiyor. Üniversite mezunu subaylar kategorisi, rejim güçlerinde görev yapan toplam subay sayısının çok küçük bir yüzdesini oluştursa da Rusya için önem taşıyor. Çünkü bunların çoğunluğu, Rus askeri akademilerinden çeşitli askeri uzmanlık alanlarında mezun oldu. Bunlara, Rus ordusuna bağlı uzman askeri polis ve subay eğitmenlerin gözetiminde eğitimler alan ve rejim güçlerine katılan yeni askeri personel de eklenebilir.  

Sahada meydana gelen değişiklikler arasında, rejimin Askeri Güvenlik Eğitim Şubesi’ni kaldırarak subay ve unsurlarını Filistin Şubesi ile birleştirmesi, ayrıca geçtiğimiz yıllarda, Beşinci Tümen ve Güney Suriye’deki 15. Tümen’in birleşmesi gibi silahlı muhalif gruplarla yaşanan çatışmalarda askeri birimlerin saflarında yaşanan dağılma ile maddi ve insani kayıplar nedeniyle birimleri birleştirme çalışmaları da yer alıyor.  Rejim bu resmi değişiklikler aracılığıyla siyasi, askeri ve güvenlik düzeylerinde ilerleme sağlanması, mültecilerin geri dönüşü ve tutukluların serbest bırakılması için koşulların oluşturulmasını sağlaması açısından Arap ülkeleriyle normalleşme sürecine cevap vermeye çalışıyor.  

Bu değişiklikler, Rusya’nın Suriye’deki askeri sektör üzerindeki kontrolünün genişlemesini yansıtıyor. Bu sektör şu anda 3 bölüme ayrılmış durumda. Birinci sektör şekil ve içerik olarak Suriye rejimine bağlı güvenlik ve askeri birimlerdir. Rusya, eğitim ve öğretim programlarının yanı sıra çalışma programlarında da eğitmenler aracılığıyla onları denetleyerek kontrol etmeye çalışıyor. Bu sektör, Rusya’nın eğittiği, silahlandırdığı, görev verdiği ve düzenli maaş vererek kabul ettiği, Süheyl el-Hassan liderliğindeki 25 özel kuvvetler biriminin rezerv güçleri olarak kabul edilebilir. Üçüncü sektörde ise Suriyelileri askere almak için çalışan ve bazı birimlerle, özellikle de Dördüncü Tümen ile olan gelişmiş ilişkilerini, yayılmanın kılıfı olarak kullanan İranlı milisler yer alıyor. Hem Rusya hem de İran, kendisine bağlı unsurlara yönelik eğitimler düzenleyerek askeri birliklere ait coğrafi bölgelerden faydalanıyor.  

Sonuç olarak bu değişiklikler, rejimin askeri ve güvenlik birimlerinde yeni bir yapılanma gibi görünüyor. Bu değişimler, Rusya’nın Suriye’deki nüfuzu ve oradaki çıkarlarının korunmasıyla uyumlu bir şekilde gerçekleşiyor. Ayrıca asker ve güvenlik güçlerinin yetkilerini tanımlayacak ve kanunla kendilerine tanınan dokunulmazlıkların kaldırılmasını sağlayacak anayasal ve hukuki reform olmadan gerçekleşiyor. Askeri saha mahkemeleri daha önce kaldırılmış ancak yetkileri diğer kurum ve kuruluşlarda kalmıştı.