Suriye Anayasa Komitesi görüşmelerinin yedinci turunun gerçekleşme şansı

Suriye Anayasa Komitesi görüşmelerinin yedinci turunun gerçekleşme şansı

Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, önümüzdeki Şubat ayında Anayasa Komitesi'nin yedinci toplantısını düzenleme arzusunu dile getirdi. Pedersen, bunun gerçekleşmesini rejim ve muhalefet heyetlerinin, zorlukların üstesinden gelme ve aralarında daha fazla güven artırıcı önlemler alma başarısına bağlı olduğunu belirtti.

Daha önce Pedersen, ekim ayında sonra eren altıncı oturumdan sonra yedinci oturum için 2021 bitmeden bir tarih belirleme çabaları başarısız olmuş, müzakerelerde herhangi bir ilerleme veya gelişme kaydedilememişti. Pedersen bunu hayal kırıklığı olarak nitelemişti.

Görünüşe göre Pedersen, siyasi sürecin ilerlemesi hususunda uluslararası bir desteğe güveniyor. Pedersen, bu amaçla Aralık 2021’de Katar, Türkiye, İran, Rusya ve Avrupa Birliği'nden üst düzey yetkililerle karşılıklı istişarelerde bulundu. Ocak 2022'de de Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Arap Birliği ile görüşmeler yaptı.

Bununla birlikte, Anayasa Komitesinin yedinci tur görüşmelerinin gerçeklemesi için şartlar uygun görünmüyor. Bunun önde gelen sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Suriye rejiminin müzakereleri yeniden engellemeyeceğinin bir garantisi yok. Rejim, bütün heyetlerin anayasal ilkelerin hazırlanmasına ilişkin belge sunma hususunda anlaşmasına rağmen herhangi bir belge sunmayı reddederek altıncı oturumun başarısız olmasına sebep oldu.

• Rusya'nın anayasa reform sürecini 2012 anayasasında yapılacak değişikliklere indirgemekte ısrar ediyor. Rusya Cumhurbaşkanlığı Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, 2021'in sonunda Suriye anayasasını hazırlama sürecinin iktidarda bir değişikliğe yol açmaması gerektiğini vurgulamıştı.

• Rusya, Anayasa Komitesi çerçevesinde siyasi süreçte bir atılım gerçekleşmesini çok istemiyor. Rusya ile ABD arasında erken toparlanma ve rejime yönelik ekonomik yaptırımların azaltılması konularındaki görüşmelerde tatmin edici bir ilerleme gerçekleşmedi. Ayrıca Moskova, Washington ile görüşmelerinde Suriye'den çok Ukrayna'ya odaklanıyor.