Ürdün’ün güney Suriye’deki tehditlere karşı Rusya’ya alternatif seçenekleri

Ürdün’ün güney Suriye’deki tehditlere karşı Rusya’ya alternatif seçenekleri

İranlı milislerin Şubat 2022’den bu yana güney Suriye’de Ürdün sınırlarının yakınlarındaki faaliyetlerinin artmasıyla birlikte Ürdün’ü etkileyen güvenlik tehditleri arttı.

Ürdünlü yetkililer, Mayıs ve Haziran aylarında çeşitli vesilelerle Rusya’nın Ukrayna çatışmasıyla meşgul olmasının bir sonucu olarak Moskova’nın güney Suriye’deki rolünde bir gerileme olduğunu belirterek endişelerini dile getirdiler. Bu gerilemeyle eşzamanlı olarak İranlı milisler, Der’a ve Süveyda’ya Ebu’l-Fadl el-Abbas Tugayı ve Hizbullah’a bağlı yeni kuvvetler gönderdi. Ayrıca İranlı milisler Lübnan’dan Ürdün’e sızmaları ve uyuşturucu kaçakçılığı girişimlerini de arttı.

İran milislerinin faaliyetlerindeki artışın, Rus askeri polisinin Der’a şehri ve İzra ilçesindeki sembolik varlığına rağmen gerçekleştiği belirtiliyor. Moskova 2018, 2019 ve 2021’de art arda imzalanan anlaşmalardan sonra belli bölgelere askeri noktalar oluşturmuş ve İranlı milislerin Ürdün ve İsrail sınırlarına yaklaşmaması konusunda garantör olmuştu.

Rusya’nın Ürdün sınırlarını hedef alan tehditlerini engelleme konusundaki yetersizliği veya isteksizliği karşısında, Amman ulusal güvenliğini korumak için alternatif seçenekler bulmaya çalışabilir. Ürdün’ün alabileceği önlemler paketini şu şekilde sıralamak mümkün:

• Ürdün, sınırlarını korumak için Uluslararası Koalisyon’dan destek talep edebilir. Bu anlamda Ürdün’deki ABD askeri üsleri, uyuşturucu kaçakçılığı operasyonlarına ve Krallığın topraklarına sürekli sızma girişimlerine karşı uzmanların, insansız hava araçlarının ve gözetleme kameralarının konuşlandırılması yoluyla bu konudaki her çağrıya cevap verebilir.

• Ürdün, İranlı milislerin olduğu yerlere füze ve hava saldırıları düzenlemek amacıyla İsrail ile istihbarat koordinasyonu ve bilgi alışverişi yapabilir. Bu da milislere yönelik saldırıları genişletmek amacıyla İsrail uçaklarının Ürdün’ün kuzey bölgeleri üzerinden geçişine izin verilmesini içerebilir.

• Ürdün, Suriye rejim güçlerinin desteklediği İranlı milis liderlerini ve uyuşturucu kaçakçılığı çetelerinin liderlerini hedef alan güvenlik operasyonlarını koordine etmek için silahlı Suriye muhalefetinin liderleri ve güney cephesindeki eski savaşçılarla iletişim kanallarını yeniden açabilir.

• ABD ve İngiltere liderliğindeki Uluslararası Koalisyonu, İran milislerinin sınır bölgelerinden çıkarılmasını sağlamak için sınır şeridinde Suriye toprakları içinde belirli bir derinlikte tampon bölgeler kurmaya ikna etmeye çalışabilir. Bu hususta Tenef üssünde konuşlanmış muhalif güçlerden yararlanmak ve bu prosedürün uygulanabilmesi için sayılarını artırmaya çalışmak mümkün.

• Süveyda’da konuşlanma alanlarını artırmak için aktif olarak çalışan İranlı milislere karşı ortak hareket etmek amacıyla bu ildeki yerel gruplarla iletişim ve koordinasyon güçlendirilebilir.

Görünüşe göre Ürdün güney Suriye’deki durumu yeniden değerlendirmek ve gelişmelere karşı mevcut seçenekleri incelemek üzerinde fiili olarak çalışıyor. Ürdün, Rusya’nın bölgede istikrar tesis edilmesiyle ilgili taleplerine yanıt vermemesi durumunda sahada önlemler almaya da yönelebilir. Amman’ın, Rusya’nın güney hattında hareket etmesi için ona baskı kurmak amacıyla Suriyeli muhalif gruplarla yeniden temasa geçeceğine yönelik açıklamalar yapması ihtimal dahilinde.

Rusya’nın, Suriye’nin güneyinde karşılaştığı güvenlik tehditlerine ilişkin Ürdün’ün baskısına olumlu yanıt vermesi durumunda Amman yönetimi, İranlı milisleri uzak tutmak için sınır şeridi boyunca 10 km veya daha fazla derinlikte bir güvenlik koridoru kurulmasını talep edebilir. Amman yönetimi Sekizinci Tugay gibi yerel güçleri izleme mekanizmasına dahil etmenin yanı sıra, sınırın her iki tarafında Rus ve Ürdün güçleri arasında koordineli ve bağımsız devriyeler aracılığıyla durumun izlenmesini isteyebilir.