Suriye’nin kuzeyindeki sivil toplum ve yerel elit tabaka
Bu rapor, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen deprem felaketinde hayatını kaybeden araştırmacı Hazim Zuhur Udey tarafından hazırlanmıştır.
Jusoor Araştırma Merkezi ailesi olarak bu raporu yayınlarken, onun yorulmak bilmeyen çabasını hatırlıyoruz. Allah ona rahmet eylesin. O her zaman ekibimizin ve bütün sevenlerinin kalbinde yaşamaya devam edecektir
Yönetici Özeti:
Baas rejimi döneminde, iktidar Suriye toplumunun bütün işlerine müdahale ediyordu. Bu müdahale, toplumun kendi elitlerini seçmesini veya oluşturmasını önlemek için bütün fikrî, toplumsal ve siyasi faaliyetleri kapsıyor ve iktidarın boyutuna göre uyarlanmış elitlerin oluşturulmasını içeriyordu. Bu durumun dışına çok az istisna çıkabiliyordu.
2011’den sonra Suriye’deki iktidar, toplumsal konulara müdahale etme gücünü nispeten kaybetti. Bu da sendikalar, siyasi yapılar, sivil dernekler, basın birlikleri, insani yardım ve kalkınma kuruluşları gibi oluşumlar aracılığıyla sivil toplumun kademeli olarak güçlenmesini ve daha görünür olmasını sağladı.
Öte yandan Suriye rejiminin kontrolünü kaybettiği bölgelerde alternatif olarak yeni yerel yönetimler ortaya çıktı. 2018’den sonra bu yönetimler Suriye’nin kuzeyi ile sınırlı kaldı. Sivil toplum da varlığını sürdürmek için mücadele etmeye ve bu yönetimlerin işlerine müdahalesini azaltmak için çalışmaya başladı.
Böylece yeni yerel elitler ortaya çıktı ve kamuoyu ile sivil toplumun sözcülüğü görevini üstlendi. Bu elitler, söz konusu kurum ve kuruluşlar aracılığıyla ve bazen bağımsız olarak siyasi, ekonomik, sosyal ve medyada faaliyet gösterdi.
Bu rapor, Suriye’nin kuzeyindeki sivil toplum ve bu bölgedeki geleneksel veya yeni ortaya çıkan yerel elitlerin durumunu incelemeye çalışmaktadır.