Suriye rejiminin siyasi süreç ve Anayasa Komisyonu stratejisi

Mercek Altında | Suriye rejiminin siyasi süreç ve Anayasa Komisyonu stratejisi

Cenevre, Astana ve anayasa reformu süreçleri de dahil olmak üzere Suriye'de 2012 ortalarında başlayan siyasi süreç, herhangi olumlu bir sonuç vermedi.

Siyasi sürecin tıkanması, genellikle Suriye rejiminin siyasi süreci bir bütün olarak ele alma stratejisinden kaynaklanıyor. Suriye rejimi, süreci bozmayı, baltalamayı ya da yeniden tanımlamayı hedefliyor.

Bu "strateji" birtakım parametrelere dayanmaktadır. En önemli parametreler şunlardır:

• Görüşmeler sırasında taviz vermekten kaçınmak.

• Gündemin içeriği yerine müzakere usul ve mekanizmalarını tartışarak oyalamak.

• Müzakere problemlerini birbirinden ayırmak ve eşzamanlı gerçekleşmesini engellemek.

• Askeri ve siyasi süreçlerin birbirinden ayrılmasını önlemek.

Bu stratejiden dolayı 2012-2018 yılları arasında gerçekleşen Cenevre görüşmelerinin dokuz turu sonunda sadece yönetim, anayasa, seçimler ve terörle mücadele konularının olduğu gündem üzerinde mutabakat sağlandı. Suriye rejimi, terörle mücadeleye bağlı kalarak müzakereye kapalı egemenlik dosyalarından biri olarak kabul ettiği anayasayı tartışmayı reddetti. Bunun yanında ateşkes ve tutukluların salıverilmesi gibi güven artırıcı adımları reddederek askeri süreçten hiçbir şekilde vazgeçmedi.

Anayasa Komisyonu görüşmeleri de ilk başladığında Suriye rejiminin engellemesi nedeniyle aynı durumla karşı karşıya kaldı. Suriye rejimi, Birleşmiş Milletler'in rolü, komisyon başkanlığı, çalışma yetkileri ve usul kuralları gibi müzakerelerin biçimi veya ayrıntılarıyla ilgili sorunlar yaratma çabası içine girmişti.

2012'de başlayan Cenevre sürecine rejimin başından beri karşı takındığı tavır incelendiğinde onun sahadaki durumu değiştirmek ve Suriye’yi mümkün olduğu kadar 2011 yılı öncesine döndürmek amacıyla daha fazla vakit kazanmaya çalıştığı görülmektedir. Ayrıca rejimin verdiği ve çoğu şekilde kalan tavizleri de başta Rusya olmak üzere destekçilerinin baskısı altında geldi.

Analiz ve Düşünce Birimi - Jusoor Araştırma Merkezi