SDG’nin Bağuz-Elbukemal Sınır Kapısını Açmasının Sebepleri ve Bu Kararın Getirdiği Potansiyel Riskler

SDG’nin Bağuz-Elbukemal Sınır Kapısını Açmasının Sebepleri ve Bu Kararın Getirdiği Potansiyel Riskler

16 Ocak 2022'de Suriye Demokratik Güçleri, Suriye rejimi ile koordineli olarak Deyrzor'da iki tarafın kontrol ettiği bölgeler olan Bağuz kasabası ile Elbukemal şehri arasında Fırat Nehri üzerindeki yüzer köprü üzerinden resmi olmayan yeni bir sınır kapısı açtı.

İki taraf ticari işlemler için kullanılacak olan sınır kapısının açıldığını açıklamadı. SDG kendi kontrol bölgesinde iki gümrük noktası aracılığıyla kapıyı idare edecek. Rejim ise kendi kontrol bölgesinde iki gümrük noktasını yönetecek. Rejimin noktaları İran'ın kararlarını yönettiği Dokuzuncu Tümen'e ait olacak.

Deyrzor'da iki tarafın kontrol ettiği bölgeleri birbirinden ayıran Fırat Nehri boyunca ondan fazla kaçakçılık noktası bulunuyor. Bu noktalar, SDG ve PKK liderlerinin yanı sıra rejim güçleri ve İran bağlantılı milislerin komutanları tarafından yönetiliyor. Bu noktalar, büyük fiyat farkından dolayı SDG’nin kontrolündeki bölgelerden rejim kontrolündeki bölgelere başta akaryakıt ve un olmak üzere iki taraf arasında çeşitli maddelerin kaçırılması için kullanılıyor.

Bu kaçakçılık noktaları, SDG'nin hava destekli güvenlik operasyonlarını aralıksız sürdürmesine rağmen, ağırlıklı olarak Deyrzor ve Haseke kırsalında faaliyet gösteren Suriye rejimine bağlı hücreler ve İran'a bağlı milisler için güvenli koridorlar oluşturuyor. Uluslararası Koalisyon bu noktaları ve burada çalışanları hedef alsa da şimdiye kadar çalışmalarını durdurmayı veya onu yöneten ağları dağıtmayı başaramadı.

SDG’yi Bağuz-Elbukemal kapısını açmaya sevk eden sebepleri şu şekilde özetleyebiliriz:

• SDG, bu noktalar üzerinden kendi kontrol bölgeleri ile rejimin bölgeleri arasında gerçekleşen kaçakçılık operasyonlarını durdurmayı başaramadı. Bu da onu doğrudan Rejim güçleri ile işbirliği içinde yarı resmi kapılar aracılığıyla kaçakçılığı yasallaştırma, kontrol altına alma ve sınırlamaya çalışmaya yönlendirdi.

• SDG, Kuzey Irak Yönetimi ile arasındaki Semelka-Velid sınır kapısına alternatif oluşturmak istiyor. Bu kapı, bir aydan uzun süredir kapalı. SDG, kontrolü altındaki bölgelerin gıda, tıbbi ve inşaat malzemeleri gibi ihtiyaçlarının büyük bir bölümünü bu kapılardan tedarik ediyor. Ayrıca yeni kapı Suriye ve Irak arasındaki Elbukemal kapısına sadece 8 km uzaklıkta yer alıyor.

Bununla birlikte SDG'nin potansiyel kazanımlarının büyüklüğüne göre bazı zorluk ve risklerle karşı karşıya kalması bekleniyor. Bunları şu şekilde sıralamak mümkün:

• SDG ve Uluslararası Koalisyon daha fazla güvenlik sorunuyla karşı karşıya kalabilir. Çünkü yeni kapının açılması Fırat Nehri boyunca yer alan kaçakçılık noktalarından diğer kaçakçılık operasyonlarının durdurulması anlamına gelmiyor. Bundan dolayı rejime bağlı hücreler ve İran'a bağlı milisler, kapıyı SDG kontrolündeki bölgelere ulaşmak için kullanabilirler.

• Yeni kapı, Suriye rejim güçleri ve İranlı milislere yeni bir mali kaynak sağlayabilir. Bu da SDG bölgeleri de dahil olmak üzere Fırat havzası bölgelerindeki askeri ve güvenlik faaliyetlerini desteklemelerine ve geliştirmelerine yardımcı olacaktır.

• Yakıt ve un gibi maddelerin geçişine izin verilmediği takdirde yeni kapı SDG’nin kontrolündeki bölgelerde yaşanan kötü ekonomik ve yaşam koşullarının hafiflemesine mutlak olarak katkıda bulunmayacaktır. Çünkü SDG’nin kontrol ettiği bölgeler, genel olarak bu maddelerin yokluğundan kaynaklanan krizler yaşıyor.