Mercek Altında | “Güvenliği kontrol altına almak”, Suriye rejimi ve müttefiklerinin Suveyda'daki müdahalesini genişletmesi için bir kapıdır.

Süveyda ilinde yerel grupların çatışmasının neden olduğu gerilim, yeni kurulan "terörle mücadele gücü" ile Suriye rejimine bağlı askeri istihbarattan destek alan yerel silahlı gruplar arasındaki çatışmaların arka planında 11 ve 12 Eylül'de zirveye ulaştı.

Son çatışmalar, Karya kasabasında ve Süveyda çevresinde meydana geldi. Çatışmalar, yeni kurulan “Terörle Mücadele Gücü” grubunun, rejime bağlı askeri güvenlik için çalışan “Raci Felhut” liderliğindeki bir gruba bağlı bir hücreyi tutuklamasının ardından patlak verdi. Bu hücrenin Süveyda’daki suikast ve bombalama eylemlerinin arkasında olduğundan şüpheleniliyor.

Ağustos ve Eylül aylarında yerel grupları, ileri gelenleri, siyasi ve insan hakları aktivistlerini, hatta sivillere ait mülkleri hedef alan silahlı saldırı ve adam kaçırma olaylarında artış yaşandı.

Bu ihlal ve suikastların arkasında büyük olasılıkla Suriye rejiminin askeri istihbaratı tarafından desteklenen grupların olduğu düşünülüyor. Bu suikastların, “güvenliğin kontrol altına alınması” ve “silah kaosunu” sona erdirmenin gerekliliği konusunda din adamları ve ileri gelenler arasında yeterli kanaat oluşturduktan sonra güvenlik güçlerinin Süveyda iline daha fazla müdahale etmesini sağlamak için uygun bir ortam yaratmayı amaçladığı görülüyor.

Suriye rejimi ve arkasındaki Rusya, Süveyda’ya büyük önem veriyor. Bunun için Moskova'ya yakın Genel Askeri İstihbarat Şubesi başkanı Tümgeneral Ali Melham’a Der’a örneğini uygulaması için bu dosyanın sorumluluğu verildi. Der’a örneğinde Güvenlik komitesine Siyasi Güvenlik Başkanı Tümgeneral Hussam Luka başkanlık etmişti.

Görünen o ki, Suriye rejimi, Süveyda'da uluslararası destek alan siyasi/askeri güçlerin ortaya çıkması, Esed'in ayrılması ve siyasi geçişe ilişkin BM kararlarının uygulanması sloganlarının dile getirilmesinden doğan endişeden yararlanacak gibi görünüyor. Bu güçlerden kasıt “Suriye Tugay Partisi" ve partiyle müttefik olan "terörle mücadele gücü"dür. Din adamları ve halk oluşumları, Süveyda’nın, rejime bağlı veya ona muhalif ya da tarafsız olup Süveydalıları korumaya çağıran yerel gruplar arasındaki çatışmaların sebep olduğu bir kaosa sürükleneceğinden endişe ediyor.

Süveydalıların bu endişesi, Fransa'da ikamet eden gazeteci "Malik Ebu Hayr" başkanlığındaki "Suriye Tugayı" partisinin kurulması ve ardından onunla müttefik "terörle mücadele" gücünün ortaya çıkmasıyla somut hale geldi. Şeyh Yusuf el-Carbu Sputnik üzerinden Suriye rejimine bağlı güvenlik birimlerine müdahale etmeye ve güvenliği kontrol altına almaya çağırdı. Özellikle de “Bedevi” unsuruna bağlı bir kişinin öldürülmesi ve meydana asılması, iç savaş çıkması korkusunu güçlendirdi. Bu durum, Suriye rejiminin şansını artırıyor. Çünkü yaşananlar, rejimin, Suriye’deki gruplar arasındaki iç savaşı önlemedeki rolüne ilişkin söylemini destekliyor.

Rusya'nın bazı uluslararası tarafların kuzeydoğu Suriye (Özerk Yönetim) deneyimini Süveyda’ya aktarma çabalarından endişe duyduğu da göz ardı edilemez. Bu da onun bölgeye daha fazla önem vermesi ve güvenlik birimlerinin rolünü arttırması için bir sebep teşkil ediyor. Hatta Rusya daha da ileri gidip yerel bileşenlerin talebiyle askeri müdahale ve ordu birliklerin konuşlanmasını sağlamak amacıyla taraflar arasındaki çatışmaları besleyebilir. 

analiz ve düşünce birimi - Jusoor Araştırma Merkezi