ABD’nin Suriye’ye yönelik bazı yaptırım maddelerini askıya alması
9 Şubat 2023’te ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi, yaptırım kanunu tarafından yasaklanan ve Suriye’deki deprem kurtarma çalışmaları için gerekli olan bütün işlemlere izin veren bir karar yayınladı.
İzin, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suriye’ye uygulanan yaptırımların insani ve tıbbi yardımı içeren istisnalar içerdiğini açıklamasından iki gün sonra geldi. Yeni izin, Suriye’ye ve Suriye’den yapılacak para transferlerinin, herhangi bir bankacılık veya mali engele takılmadan gerçekleştirilmesini içeriyor.
ABD’nin bütün para transferlerine yönelik yaptırımları kaldırmasının, Birleşmiş Milletler yetkilileri tarafından yapılan açıklamaların yanı sıra bazı insani yardım kuruluşlarının, yaptırımların Suriye’deki yardım ve kurtarma çabalarına engel olmaması yönündeki taleplerine yanıt olarak alındığı düşünülüyor.
Suriye rejimi, 2020’de Covid-19 salgınının patlak vermesinden sonra yaptığı gibi, karşılaştığı her krizde yardım ve kurtarma çabalarını engellediği bahanesiyle Batı’nın kendisine yönelik yaptırımların kaldırılması talep ediyordu. O dönemde ABD, bazı yaptırımları kaldırmıştı. Ancak rejim korona döneminde gelen yardımların çoğunu askeri hastanelerde ve cephede kullandığı veya çaldığı için halka yönelik kurtarma çabaları ve tedavide hiçbir şey değişmedi.
Aslında yaptırımlar, yardımın gelmesine engel değil. Rejim, depremin ardından çok sayıda kurtarma ekibinin yanı sıra kurtarma ekipmanı, tıbbi malzeme ve gıda maddeleri taşıyan 40’tan fazla yardım uçağı ile gıda yüklü tırları teslim aldı. Ayrıca Ürdün, Irak ve Lübnan gibi ülkelerden gıda malzemeleri yüklü tırlar geldi. Aynı şekilde bazı uluslararası ve yerel kuruluşlar şu an rejimin kontrolündeki bölgelerde faaliyet gösteriyor ve düzenli olarak yardım alıyor. Bu kurumlar deprem öncesi ve sonrasında uluslararası engellere takılmadan para alıp gönderebiliyor.
Aynı şekilde gıda ve tıbbi malzeme gelişi ile para transferleri ve ödemeleri mümkün olup bunlar Suriye rejimi tarafından gerçekleştiriliyor. Hatta Çin, Rusya, İran gibi Suriye rejimine karşı herhangi bir yaptırıma uymayan ülkelerle, yaptırıma tabi olan mallar da bile bu işlemler yapılıyor.
Bu veriler, rejimin yaptırımların kaldırılmasını talep etme hedefine ulaşamadığını ve ABD’nin yaptığı son değişikliklerin rejimle yeniden normalleşme anlamına gelmediğini, bilakis mağduriyet bahanesini elinden aldığını teyit ediyor. ABD bu hamlesiyle, topu rejime ve müttefiklerine atmış ve depremden etkilenenlere yardım ulaştırmamaktan onları sorumlu tutmuş oluyor.