2022 Yılında Suriye Lirası Nereye Gidecek?
2022 Yılında Suriye Lirası Nereye Gidecek?
2021'in ilk yarısında Suriye lirası ciddi dalgalanmalar yaşadı. Mart ortasında 1 dolar 5.000 lira eşiğine geldi. Daha sonra 3.400 lira ile nispi bir istikrara kavuştu.
Suriye rejimi kuru kontrol etmek için likiditeyi kurutmak, banka ve döviz bültenlerini değiştirmek, gereksiz ithalatı azaltmak, ithalatı düzenlemek gibi birtakım araçların yanı sıra bedelli askerlik kanunu, pasaport ve yurt dışına çıkış harçları gibi zorunlu kararname ve kararlara başvurdu.
Likiditeyi kontrol etme ve piyasadaki fazla lira arzını azaltma adımı, iş adamlarını lira ile yüksek vergi ödemeye zorlamanın yanı sıra gayrimenkul ve araba gibi menkul ve gayrı menkullerin bankalar aracılığıyla satışını zorunlu kılmak vb. tedbirlere dayanıyordu.
Ancak 2021 sonunda döviz kuru 3.600 Suriye lirası ile kapandı. Bu artış, rejimin memur ve emeklilerin maaşlarına zam yapmasından sonra piyasaya giren para miktarındaki artış ile 13,3 trilyonu aşan 2022 yılı genel bütçesinin onaylanmasının bir sonucu gibi görünüyor. Bu da doların 4000 liraya kadar yükselebileceğini gösteriyor.
Rejim bunun farkında. Çünkü maaş artışıyla birlikte sübvansiyonlu malların fiyatlarında daha yüksek oranlarda bir artış yaşandı. Bunun sonucunda da maaşlara yapılan zamdan daha büyük artışlar olacaktır. Her bakanlık veya kurum için bütçede ayrılan kaynakların çoğunun planlandığı gibi harcanmadığı önceki yıllara kıyasla, 2022 yılında piyasaya para arzındaki artışın beklenenden fazla olmayacağı görülüyor.
Ayrıca rejim, piyasalardaki likiditeyi kontrol etmek için 2021'de izlediği politika ve prosedürlerden geri adım atmayacak gibi görünüyor. Bunun yerine her şeyin pahalandığı bir ortamda güvenlik noktalarındaki vergiler artabilir.
Bütün bunlar döviz kurunun 2022'nin ilk çeyreğinde nispi bir istikrar yaşayacak anlamına geliyor. Ancak bu, büyük ölçüde ekonomik, siyasi ve güvenlik faktörlerindeki istikrara bağlı. Çünkü Suriye lirası, istikrar gerekli direnç sınırlarına sahip değil. Dolayısıyla Suriye lirası, en küçük sarsıntılara da dayanamayabilir.
Siyasi ve ekonomik değişimlerin kur üzerindeki etkisi de genellikle yükselme dalgaları şeklinde olacaktır. Yani, liranın değeri düşecektir. Bu da hangi seviyelere düşeceğini bilmeyi zorlaştırmaktadır. Bununla birlikte gelecekteki herhangi bir sarsıntının en az 500 liralık bir düşüşe sebep olarak doların 4000 lira ve üstü eşiklere getirebileceğini söylemek mümkün.