Mercek Altında | Suriye'de İsrail-İran arasında muhtemel yeni bir çatışma dalgası

30 Ekim 2021 günü İsrail füzeleri, alışılmadık bir şekilde Suriye'deki İran Devrim Muhafızları ile bağlantılı bölgelere hava saldırısı düzenledi. Daha önceki İsrail saldırıları genellikle gece vakti gerçekleşiyordu. Saldırı, başkent Şam yakınlarındaki Dördüncü Tümen ve Cumhuriyet Muhafızlarının bulunduğu üslerdeki depoları hedef aldı. Bu saldırıdan beş gün önce de İsrail, Kuneytra’ya bağlı Baas kentinde Hizbullah’a ait bir gözlem ve keşif üssünün yanı sıra 90. Tugay’a bağlı keşif bölüğünün komutanı Yüzbaşı Beşşar el-Hüseyin'in ofisine saldırı düzenledi.

İsrail’in bu saldırıları, İsrail Başbakanı Naftali Bennett ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında 22 Ekim 2021 Cuma günü gerçekleşen görüşmenin ardından geldi. İsrail medyası, Suriye’de İsrail için endişe verici İran mevkilerine yönelik saldırılara devam etmesi konusunda mutabakat sağlandığını iddia etti.

Suriye haritasında İsrail'in doğrudan İran Devrim Muhafızları veya Hizbullah tarafından kontrol edilen hassas mevzilere ve hedeflere ya da bir şekilde İran’la bağlantılı olduğu düşünülen rejimin hedeflerine yönelik hava saldırılarına devam etmesi bekleniyor. Bununla birlikte İsrail, Rusya'ya bağlı güçlerden uzak duracaktır. Buna karşılık İran, Suriye'deki nüfuzunu ve çıkarlarını etkilemeyen bu boyuttan endişe etmeyecektir. İran, Ekim ayı ortalarında Humus kırsalındaki T4 Havalimanı'na düzenlenen hava saldırısına karşılık Tenef üssüne insansız hava araçlarıyla gerçekleştirdiği operasyon gibi bazı karşılıklar verebilir.

İran, maruz kaldığı bu saldırılara karşılık verme amacıyla insansız hava araçlarını tekrar kullanabilir. Ayrıca İran, operasyonlarını Suriye sınırlarına bitişik İsrail topraklarını da kapsayacak şekilde genişletebilir. Aynı şekilde Tahran, Tel Aviv ve Moskova arasında artan koordinasyon ile birlikte muhtemel İsrail saldırılarına karşılık verecek savunma mekanizmasını geliştirmek için Suriye rejiminde İran yanlısı askeri birlikleri hava savunma sistemleriyle desteklemeye çalışıyor.

Görünen o ki Moskova, İsrail-İran geriliminden asıl kazançlı çıkacak taraf. Rusya, İsrail saldırılarını Suriye'deki İran etkisine daha fazla baskı yapmak için kullanıyor. Bunun yanında İsrail’e yönelik İran tehdidi konusunda gerginliği azaltacak arabulucu ve garantör olarak kendini sunmaya devam ediyor. Bu da her iki taraf için Rus rolünün önemini artırıyor ve ona siyasi kazanımlar sunmalarına neden oluyor. Ayrıca Moskova'nın, ABD'nin stratejik müttefiki ve bölgedeki kararları üzerinde büyük etkisi olan İsrail ile koordinasyon masasında kalmasını sağlıyor.

analiz ve düşünce birimi - Jusoor Araştırma Merkezi