Suriye'deki yabancı cihatçılar: dikenli bir dosyanın muhtemel sonuçları

Mercek Altında | Suriye'deki yabancı cihatçılar: dikenli bir dosyanın muhtemel sonuçları

Suriye'deki yabancı cihatçı savaşçılar dosyası, askeri grupların yanı sıra hem askeri hem de siyasi olarak Suriye meselesine karışmış çeşitli tarafların büyük ilgisini çekmektedir.

Önerilen çözümler, çeşitli aktörlerin bu dosyada sahip olduğu farklı vizyonlara göre farklılık göstermektedir. Bunun yanında bu konudaki bilgiler hala çelişkilidir. Ancak özet olarak bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• İsteyenlerin yerelde iskanı/yerleştirilmesi: Bazı kişi ve yapılar, "muhacir" olarak bilinen yabancı savaşçılardan Suriye'de kalmak isteyenlerin, özellikle de savaş suçları veya azınlıklara karşı şiddet operasyonlarına katılmayanların yanı sıra yerelde evlilik yapmak yoluyla aile kurmuş olanların yerleştirilmesini önermektedir.

• Radikal yöneticilerin çıkışını kolaylaştırmak: Bu, öncelikle bu dosyayı kapatmak ve uluslararası örgütlerde aktif olarak çalışan yöneticilerin diğer ülkelere gitmesine izin verme hususunda oluşan uluslararası uzlaşıya dayanmaktadır. Bu noktada Yemen ve Somali'nin adı alternatif bir sığınak olarak sunulmaktadır. Bu yöneticiler bu bölgede El Kaide kadrolarını tedarik edebilir ve ağlarını yeniden aktif hale getirebilir. Ayrıca bu bağlamda Libya ve oradan Sahra ve kıyı ülkelerindeki cihatçı örgütlere katılmak için Sahra Çölüne geçiş önerilmektedir. Fakat bölgedeki El Kaide liderlerinin ortadan kaldırılması ve yerel liderlerin ortaya çıkması bu adımın uygulanmasına engel olmaktadır.

• Radikal unsurların DAEŞ'e sızmasına izin vermek: Bu adım, bölgedeki cihatçı gruplar dosyasını çözme konusundaki uluslararası anlaşmazlıktan faydalanmaya dayanmaktadır. Ayrıca bölgedeki İran milislerinin varlığı ve ister İdlib'te ister taşrada bu grupların, bu milislerle yüzleşmede bir rol oynama olasılığı gibi diğer dosyalara dayanmaktadır.

• Uluslararası açıdan aktif olan liderleri tasfiye etmeye devam etmek: Bu seçenek gerek El Kaide gerek DAEŞ’e mensup, uluslararası açıdan aktif olan ve başka ülkelere gitmeleri durumunda cihatçı gruplara ekstra bir katkı sunacak liderlerin hedef alınmasını içeren mevcut siyasetin devam etmesi demektir.

• Yöneticileri ülkelerine teslim etmek: Bu seçenek, en son benimsenecek seçenektir. Ayrıca bu seçeneğin tercih edilmesi, bu kişileri tutuklama gücüne ek olarak bütün dosyalarda tam bir çözüme ulaşılmasına, bazı Çeçen yöneticileri Rusya’ya, Türkistan Partisi yöneticilerini de Çin'e teslim etme gibi belirli kazanımları elde etmeye bağlıdır.

Pratikte bu dosyanın ulaşabileceği sonuçlar, yöneticilerin Suriye'de kalmasından başlayarak yeniden yerleştirme, savaş deneyimlerinden faydalanmak için belirli yerlere taşınmaları ya da Suriye'den diğer ülkelere çıkmalarını kolaylaştırma ya da yargılanmalarını üstlenecek mensup oldukları ülkelere teslim edilmeleri gibi seçeneklere kadar uzanmaktadır.

Dini Hareketler Birimi - Jusoor Araştırma Merkezi