Suriye Rejimi Küçük Ölçekli İşletmeler için Sağlanan Yardım Fonlarına Hile ile El Koyuyor
Mar 21, 2024 1549

Suriye Rejimi Küçük Ölçekli İşletmeler için Sağlanan Yardım Fonlarına Hile ile El Koyuyor

Font Size

Beşar Esad, 9 Mart 2024'te yapıları düzenlemeye, yatırım yapılması düşünülen mevcut kurum ve kuruluşlar ile küçük ve mikro işletmelerin organizasyon yapısının geliştirilmesine, bu kurum ve kuruluşların gözetimi, denetimi ve takibine ilişkin kuralları belirlemeye odaklanan küçük bir hükûmet toplantısına başkanlık etti.

Toplantı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme Kurumu'nun 2023 sonunda küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik tanıtım kılavuzunu yayınlamasının ardından yapılmıştır. Toplantının yapılmasıyla eş zamanlı olarak, Birleşmiş Milletler tarafından onaylanan faaliyetler kılavuzuna uygun olarak, bu projelere ilişkin bir kılavuz ve ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasını içeren bir ulusal işletme kaydı oluşturulmuştur.

Toplantıdan birkaç saat sonra Ekonomi ve Dış Ticaret Bakanı Muhammad Samer al-Khalil, yatırım sektörünün karşılaştığı sorunun temelinin, politika, planlama ve uygulamayla ilgili idari bir sorun olduğunu belirtmiştir. Planlamayla ilgili 20, politikayla ilgili 27 ve uygulamayla ilgili 44 kurumun bulunması bu sektörün yönetimindeki kaosun boyutunu ortaya koymaktadır. Bu projelerin içinde bulunduğu gerçekliğin gözden geçirilmesi ve bir sonraki aşamada yeni organizasyon yapıları aracılığıyla kurumların birleştirilmesi ve görevlerinin net bir şekilde tanımlanması gerekmekteydi. Kurum müdürü Ihab Ismandar toplantı öncesinde yaptığı konuşmada, Suriye ekonomisinin ağırlıklı olarak küçük ve mikro işletmelere dayandığını, orta ölçekli işletmelerin ise Suriye ekonomisinin ancak yüzde 4'ünü oluşturduğunu ifade etmiştir.

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme Kurumu, 2015 yılı sonunda kurulduğu günden bu yana, özellikle BM'nin Suriye'ye sağlanan yardımlara ilişkin Güvenlik Konseyi kararlarına erken iyileştirme projelerinin dahil edilmesinin ardından ortak iş birliğine yönelik bir formül geliştirmek amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile çok sayıda toplantı gerçekleştirmiştir.

Öte yandan bu küçük hükûmet toplantısı, Arapların rejimle normalleşme konusunda bocaladığı, Avrupa Birliği'nin yaptırımların kaldırılmaması yönündeki tutumunu sürdürdüğü ve yeniden yapılanma projelerine katılmadığı, Captagon üretimine yönelik Sezar yaptırımlarının sonuçlarına ilişkin korkuların devam ettiği ve ABD'nin normalleşmeye karşı çıktığı bir dönemde gerçekleşmiştir. Bu da rejimin Arap normalleşmesiyle birlikte gelmesini umduğu yüksek miktardaki paranın gelmeyeceğinden ve kendisine yönelik Batı yaptırımlarının kalkmayacağından emin olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, Rusya'nın Temmuz 2023'te BM Güvenlik Konseyi'nde insani yardım kararlarının genişletilmesini veto etmesinin ardından uluslararası erken iyileştirme projelerinde de bir azalma olmuştur.

Suriye rejiminin politikası, ulusal ekonominin projelere ihtiyaç duymasına göre değil, yurt dışından gelen fonlara göre şekillenmektedir. Kontrolü altındaki bölgelerdeki kurumların sayısı yaklaşık 3.000'e ulaşmış, hayali kişiler adına veya devlet sektöründeki çalışanlar adına onlarca yardım kuruluşu kurmaya ve uluslararası bağış elde etmeye çalışmıştır.

Son olarak rejim, faydalanıcı listelerinin hazırlanması ve uygulama mekanizmalarının denetlenmesi yoluyla para elde etmek amacıyla destek sağlanacağı söylentileriyle küçük işletmelere yönelik projeler düzenlemektedir. Bu projeler bir yandan rejime, diğer yandan da destekçilerine hizmet edilmesine olanak tanımaktadır. Böylece rejim, projelerin denetlenmesi ve yönetilmesi için idari pay alarak ve isimleri bu projelerin yararlanıcısı olarak kaydedilecek destekçilerinin memnuniyetini artırarak önemli oranda mali kazanç elde edecektir.