Mercek Altında | Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tarihini belirlemek: Siyasi çözüm ufkunun tıkanması 

Suriye rejimi Halk Meclisi gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tarihini 26 Mayıs, adaylık başvuruları için son tarihini de 28 Nisan olarak belirledi.

Tüm göstergeler, seçimin şekil açısından herhangi bir önem taşımadığını gösteriyor. Seçim Beşşar Esed'in yanında bir veya daha fazla kişinin aday olduğu 2014 seçimi modelinin bir tekrarı gibi olacak ve Suriye ve diğer totaliter ülkelerde bilinen yöntemiyle bir tiyatro şeklinde olacak. 

Ancak seçimler dış düzeyde siyasi önem taşıyor. Seçimler Moskova ve Tahran'daki rejim destekçilerinin diğer aktörlere bir emrivaki dayatmak istediklerini veya seçimleri erteleme hususunda uzlaşamadıklarını ya da siyasi veya ekonomik kazançlar elde etme karşılığında uluslararası toplumla seçimleri erteleme konusunda bir anlaşmaya varamadıklarını gösteriyor. 

Mevcut verilere göre İran, seçimlerin zamanında ve bilindik tiyatro formunda yapılması fikrini her zaman destekledi. Çünkü seçimlerin bu şekilde yapılması siyasi çözüm projelerini sekteye uğratıyor. Tahran ise herhangi bir şekilde menfaat elde edemediği siyasi çözümü istemiyor.  

Öte yandan Rusya, bir yıldan fazla bir süredir muhalifleri ve muhalefet partilerini bu seçimlere katılmaya ikna etmek için iletişim kurmaya çalıştı. Bu ise Suriye dışındaki muhaliflerin durumlarında olduğu gibi anayasada bir değişiklik gerektirecektir. Rusya ayrıca bazı partilere seçimleri erteleme fikrini önerdi. Bu, Rusya’nın bu konuda ciddi olduğu anlamına gelmiyor ama enazından bunu tartışmaya istekli olduğu anlamına geliyor.

Suriye düzeyinde seçimler, şekli olmasına rağmen rejim ve destekçileri, seçimlere harcanan siyasi ve medya yatırımlarını bozabilecek birtakım zorluklarla karşı karşıya. Bu zorlukların başında rejimin ve onun müttefiklerinin, Suriye topraklarının yaklaşık yarısından fazlasını fiili olarak kontrol edememesi geliyor. Muhalefetin kontrolü altındaki kuzey Suriye bölgeleri ve Özyönetim bölgelerinde rejimin varlığı, şehir içlerindeki güvenlik noktaları ile sınırlı. Rejim ayrıca sınırlı olarak Der’a ve Suveyda da bulunuyor.

Seçimler aynı zamanda rejimin benzeri görülmemiş ekonomik bir krizle karşı karşıya olduğu bir zamanda gerçekleşiyor. Bu süreçte Suriye lirasının değeri düştü, her türlü yakıtta kıtlık yaşandı ve bütün temel maddelerin fiyatları yükseldi. Bu veriler, rejimi en çok destekleyen halk tabanı da dahil olmak üzere yerel toplulukları ciddi bir şekilde etkiliyor. Hatta bu kriz, rejimin festival veya "seçim düğünü" adını verdiği faaliyetleri düzenleme yeteneğini de sınırlıyor. 

Yukarıda belirtilen iç zorluklara ek olarak son iki aydır Rusya’nın en azından seçimlerin tanınmasını garanti altına alacak bir çözüm bulma amacıyla bütün aktörlerle bölgesel ve uluslararası diplomatik görüşmeleri seferber etmesine rağmen bu defa seçimler, uluslararası kamuoyunun seçimlerin meşruiyetini ve sonuçlarını tanımayı reddetmesiyle karşı karşıya. 

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tarihinin belirlenmesi, en azından yakın gelecekte Suriye'de siyasi çözüm ufkunun kapandığının ve rejim müttefiklerinin çözüm projelerini pazarlamada başarısız olduklarının ilanı demektir.