ABD’nin Suriye’de Rus güçlerini hedef alan askeri adımları
ABD Merkez Komutanlığı Hava Kuvvetleri Komutanı Alexus Grynkewich, 22 Mart 2023’te yaptığı açıklamada Rus uçaklarının Humus kırsalındaki Tenef askeri üssü üzerinde Ocak ayı içinde 14 defa, Mart ayı içinde yaklaşık 25 defa sorti gerçekleştirdiğini belirtti. Grynkewich’in açıklamalarına göre Rus uçakları Şubat ayında sorti gerçekleşmedi. Grynkewich bunun iki taraf arasında 2019’da imzalanan çarpışmayı önleme anlaşmasının ihlali olduğunu belirterek bu sortilerin devam etmesinin Suriye’deki terörle mücadele çabalarını etkileyebileceği uyarısında bulundu.
Mart ayı sonunda Batı basınında, İran milislerinin Suriye’deki Tenef ve Yeşik Köy (Ömeri petrol sahası) üsleri gibi ABD askeri üslerine gerçekleştirdiği füze saldırılarında Rusya’dan istihbarat desteği aldığı haberleri yer aldı. Bu haberler iki taraftan da teyit edilmedi veya reddedilmedi. Ancak İran milislerinin ABD mevzilerine karşı yürüttükleri füze saldırılarının öncesinde izleme ve saha keşif operasyonları yürütecek askeri ve lojistik kabiliyeti olmamasından dolayı bu varsayım mantıklı görünüyor. Yani izleme ve saha keşfi amacıyla ABD askeri üslerine yönelik yoğun Rus hava sortilerinin, İran milislerinin yararına olması uzak bir ihtimal olarak görülmüyor.
ABD, Rusya’nın Ukrayna’da karşı karşıya olduğu kritik durumla eşzamanlı olarak Suriye’deki faaliyetlerine karşı Rusya’nın varlığını hedef alan ve onu meşgul etmeye çalışan bazı hamle yaptı. Bu hamlelerin başında şunlar geliyor:
- ABD ve NATO uçak gemilerinin Akdeniz’deki önlemlerini ve hareketlerini artırarak, Suriye’de bulunan Rus kuvvetlerini, özellikle de Humeymim üssünde konuşlanmış Rus Uzay Kuvvetleri’ni, bu önlem ve hareketleri izlemeye ve takibe dahil ederek özelde bu üssün, genelde ise Rus kuvvetlerinin, Tenef bölgesinde ve Fırat’ın doğusunda bulunan ABD kuvvetlerini ve faaliyetlerini izleme ve takip etme imkan ve kabiliyetini azaltmak hedefleniyor.
- ABD, 2019’da Suriye’de çekildiği bölgelere yeniden yerleşerek Rus kuvvetlerinin karşısına güçlerini konuşlandırmak istiyor. Bu bölgelerin başında Rakka geliyor. ABD güçleri 2023’ün başından itibaren Rakka’nın dış mahallelerine askeri üsler kurarak net bir hareketlilik başlattı. Burada tamamen koalisyon ve ABD güçlerine bağlı, bölge halkından yerel bir askeri grup oluşturma çalışmaları devam ediyor.
- Geçtiğimiz Nisan ayında Danimarka Genelkurmay Başkanlığı, DAEŞ’e karşı uluslararası koalisyonun misyonu kapsamında hem Suriye hem de Irak’ta bulunan askerlerini geri çekeceğini ve 13 ülke ile birlikte “Aurora 23” adlı askeri tatbikata katılacağını duyurmuştu. Tatbikat NATO’nun Ukrayna’daki savunma politikalarını gözden geçirmesi ve Avrupa askeri güçlerini güçlendirme çalışmaları çerçevesinde gerçekleşecek. Ortak bir askeri savunma oluşturmak amacıyla düzenlenen tatbikata ABD ve İngiltere liderliğinde 26.000 asker katılacak. Bu adım, Suriye ve Akdeniz’de Rusya’ya karşı daha caydırıcı önlemler alması karşılığında Avrupa güçlerinin Rusya’ya karşı güçlendirilmesine bir katkı kapsamında atılıyor.
Sonuç olarak ABD’nin Suriye’de Rusya ile İran arasında sözde istihbarat iş birliğini bozmak için çalıştığı açıkça görünüyor. Çünkü bu koordinasyon, Suriye’deki ABD varlığını ve çıkarlarını hedef alıyor. ABD aynı zamanda Rusya’nın tehdit oluşturduğu NATO ülkelerinin kabiliyetlerini güçlendirirken Ukrayna’da Rusya’ya karşı askeri operasyonlar gerçekleştirmeye ve planlamaya devam ediyor. Bütün bunlar, Rusya’nın Suriye veya Ukrayna’daki operasyonlarını ilerletme gücünü tahrip etmek için kullanılan savaş yöntemlerinden biri olan “güçleri meşgul etme” ilkesine uygun olarak gerçekleşiyor.